Soạn bài Nghĩa tường minh và hàm ý (tiếp theo)
I. Điều kiện sử dụng hàm ý
Câu 1 (trang 90 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2):
– “Con chỉ được ăn ở nhà bữa này nữa thôi.” có hàm ý: Sau bữa ăn này, u sẽ bán con nên con sẽ không được ăn ở nhà nữa.
– “Con sẽ ăn ở nhà cụ Nghị thôn Đoài.” có hàm ý: U đã bán con cho nhà cụ Nghị thôn Đoài.
* Chị Dậu không dám nói thẳng với con vì nói thẳng ra sự thật thì cả chị lẫn con sẽ rất đau lòng, dùng hàm ý để giấu đi, giảm bớt nỗi đau ấy, tránh điều đau lòng.
Câu 2 (trang 91 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2):
Hàm ý trong câu thứ hai rõ hơn. Chị Dậu phải nói rõ hơn vì cái Tí vẫn còn chưa hiểu hết hàm ý ẩn trong câu trước. Cái Tí đã hiểu hàm ý trong câu nói của mẹ thể hiện ở thái độ “giãy nảy”, “liệng của khoai vào rổ và òa lên khóc” của cái Tí và câu nói “U bán con thật đấy ư?…”
Luyện tập
Câu 1 (trang 91 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2):
Câu Người nói – Người ngheHàm ýChi tiết chứng tỏ người nghe đã hiểu hàm ý a anh thanh niên – ông họa sĩ và cô con gáiMời bác và cô vào uống nướcÔng theo liền anh thanh niên vào trong… b anh Tấn – chị hàng đậuChúng tôi không thể cho những thứ này đượcChị hàng đậu nói giọng châm biếm : Thật là càng giàu có… c Thúy Kiều – Hoạn Thư
(1) : giễu cợt Hoạn Thư phải chịu xét xử của Kiều.
(2) : người độc ác như Hoạn Thư sẽ bị báo oán
Xem thêm : Top 12 Bài văn phân tích bài thơ “Nói với con” của Y Phương hay nhất
Hoạn Thư hồn lạc phách xiêu…
Câu 2 (trang 92 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2):
– “Cơm sôi rồi, nhão bây giờ !”: Hàm ý là: chắt giùm nước để cơm khỏi nhão.
Em bé nói hàm ý vì trước đó đã nói thẳng ra nhưng không có hiệu quả; lần này không cần nhắc lại ý “chắt giùm nước” mà thêm vào ý giục giã: “nhão bây giờ!”.
– Việc sử dụng hàm ý trong trường hợp này không có hiệu quả, vì người nghe không tiếp nhận, từ chối bằng cách “vẫn ngồi im”.
Câu 3 (trang 92 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2):
Câu chứa hàm ý “từ chối” như : “Tôi bận ôn thi”, “Tôi phải đi thăm người ốm”…
Câu 4 (trang 92 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2):
Qua sự so sánh của Lỗ Tấn có thể nhận ra hàm ý : Hy vọng không ai chắc chắn, nhưng nếu cố gắng thực hiện thì có thể đạt được.
Câu 5 (trang 93 sgk Ngữ Văn 9 Tập 2):
Xem thêm : Sang thu – tác giả, nội dung, bố cục, tóm tắt, dàn ý – Ngữ Văn lớp 7 Chân trời sáng tạo
– Các câu có hàm ý mời mọc:
+ Bọn tớ chơi từ khi thức dậy cho đến lúc chiều tà. Bọn tớ chơi với bình minh vàng, bọn tớ chơi với vầng trăng bạc.
+ Bọn tớ ca hát từ sáng sớm cho đến hoàng hôn. Bọn tớ ngao du nơi này nơi nọ mà không biết từng đến nơi nao.
– Các câu có hàm ý từ chối:
+ Mẹ mình đang đợi ở nhà.
+ Buổi chiều mẹ luôn muốn mình ở nhà, làm sao có thể rời mẹ mà đi được?
– Có thể viết thêm câu có hàm ý mời mọc rõ hơn:
+ Bạn muốn chơi cùng bọn tớ không ?
+ Chơi với bọn tớ rất tuyệt !
Xem thêm các bài Soạn văn lớp 9 cực ngắn, hay khác:
- Tổng kết phần văn bản nhật dụng
- Kiểm tra về thơ
- Chương trình địa phương phần tiếng việt (Lớp 9 học kì II)
- Viết bài tập làm văn số 7 – Nghị luận văn học
- Bến quê
Xem thêm các loạt bài Để học tốt Ngữ văn 9 hay khác:
- Soạn Văn 9 (hay nhất)
- Soạn Văn 9 (siêu ngắn)
- Soạn Văn 9 (cực ngắn)
- Văn mẫu lớp 9
- Tác giả – Tác phẩm Văn 9
- Lý thuyết, Bài tập Tiếng việt – Tập làm văn 9
- 1000 câu trắc nghiệm Ngữ văn 9
- Giải vở bài tập Ngữ văn 9
- Đề thi Ngữ Văn 9 (có đáp án)
- Ôn thi vào lớp 10 môn Văn
Săn SALE shopee tháng 9:
- Đồ dùng học tập giá rẻ
- Sữa dưỡng thể Vaseline chỉ hơn 40k/chai
- Tsubaki 199k/3 chai
- L’Oreal mua 1 tặng 3
- Hơn 20.000 câu trắc nghiệm Toán,Văn, Anh lớp 9 có đáp án
Nguồn: https://muzika.edu.vn
Danh mục: Giáo Dục